آمفیتاتر و نکاتی در مورد چیدمان آن
بشریت از زمانی که شروع به جمع آوری و بازگو کردن روایت ها و داستان های زندگی روز مره خود کرد، لزوم ایجاد فضایی مختص به انجام فعالیت هایی از این قبیل نیز افزایش یافت. سالن های تئاتری که در اشکال و انواع مختلفی درحال حاضر موجود هستند با الهام گیری از آمفی تئاترهای یونان و روم باستان طراحی شده اند. این طراحی های دیرینه در تعداد زیادی از سالن های کنسرت در سراسر جهان بکارگرفته شده اند. بی شک برخی از این طراحی ها برای فعالیت های خاصی عملکرد بهتری دارند؛ اما هنوز هیچ طراحی استاندارد و اندازه ی ایده آل ثابتی برای سالن تئاتر موجود نیست.
انتخاب بهترین طراحی آمفی تئاتر وابسته به فعالیت های مختلف (سینما، سخنرانی، اجرای روی صحنه، موسیقی زنده) مورد هدف ما متفاوت خواهد بود؛ بدین منظور باید اندازه صحنه و تعداد مخاطبان را با در نظر گرفتن فاکتورهای مهم انتخاب نمود. بیایید با هم نگاهی به اجزای اصلی یک سالن تئاتر و انواع رایج طراحی های امروزی بیندازیم.
7 قانون پایۀ طراحی یک سالن تئاتر مناسب
- طراحی یک جایگاه کاربردی با توجه به نوع اجرا و تعداد مخاطبان حاضر در سالن.
تالار، که به عنوان «جایگاه» نیز شناخته می شود، بخشی از سالن تئاتر است که در طول اجرا مخاطب را در خود جای می دهد؛ عبارت تالار همچنین به دیگر فضاهای سالن تئاتر به جز پشت صحنه و صحنۀ اجرا نسبت داده می شود.
سالن انتظار، محل نگهداری وسایل اضافی، پیشخوان خرید بلیط و سرویس بهداشتی نیز زیر مجموعۀ این بخش قرار می گیرند. میزان فضای مورد نیاز برای هر سالن تئاتر به فاکتور های متعدی وابسته است؛ با در نظر گرفتن اندازۀ صندلی های مدرن می توانیم داده های زیر را در مورد فضای مورد نیاز آن ها تخمین بزنیم:
200 صندلی: 270 متر مربع، 2900 فوت مربع
150 صندلی: 190 متر مربع، 2000 فوت مربع
75 صندلی: 125 متر مربع، 1350 فوت مربع
- رعایت فاصلۀ استاندارد برای راحت بودن صندلی های مخاطبان
راهرو فضایی است بین دو ردیف صندلی که رهگذران از آن رد می شوند؛ در هر دو طرف، یا فقط یک طرف آن، ردیف صندلی قرار داده می شود. به منظور ایجاد اطمینان از ایمنی در شرایطی که نور سالن هنگام اجرا کم می شود، لبه های راهرو توسط یک ردیف چراغ های کوچک مشخص می شوند. معمولا راهروهای بین صندلی ها به دو شکل طراحی می شوند:
چیدمان ترکیبی از راهروهای متعدد
این طراحی در حالی که هر دو طرف راهرو باز می باشد شامل 14 تا 16 صندلی در هر ردیف می شود. در صورتی که فقط از یک طرف بتوان وارد راهرو شد، تعداد صندلی ها به 7 یا 8 عدد کاهش پیدا می کند.
چیدمان قاره ای
در صورت طراحی دقیق، آرایش قاره ای صندلی ها می تواند باعث شود بتوانید در فضای کمی تعداد صندلی زیادی جای بدهید. به طور متوسط برای هر فرد 7.5 فوت مربع (2.3 متر مربع) فضا در نظر گرفته می شود، این فضا شامل صندلی و فضای راهرو می باشد.
- صحنه از اهمیت بالایی برخوردار است
صحنه فضایی است که برای اجرای بازیگران و دیگر هنرمندان تعبیه شده و نقطه ی کانونی حاضرین یک سالن در نظر گرفته می شود. با در نظر گرفتن سبک های طراحی مختلف، صحنه ممکن است شامل یک سکو (که معمولا ارتفاع آن بالا بوده) و یا مجموعه ای از چند سکو باشد. در برخی از موارد ممکن است این سکو ها به صورت موقت بوده یا ارتفاع آن ها قابل تنظیم باشد؛ اما در سالن های آمفی تئاتر و دیگر فضاهایی که به این گونه فعالیت ها اختصاص داده می شوند، معمولا صحنه جزو دائمی و غیر قابل تغییر سالن در نظر گرفته می شود.
از نظر کاربرد و ارتباط مخاطبین با مجری، صحنه های متفاوتی وجود دارند:
سالن های تئاتر نعل اسبی:
در این حالت سکو از سه طرف توسط مخاطبین احاطه می شود، طرف چهارم نقش پشت صحنه را بازی می کند.
طراحی مدرن معمولی:
در این حالت اغلب سکو همانند یک میدان مربع و یا مستطیل با ارتفاع بالا طراحی می شود که توسط صندلی های کنار هم احاطه می شود.
صحنه های یک سویه:
حالت سکو به شکل نعل اسبی از دیوار به دیوار کشیده شده است؛ این طراحی همانند صحنۀ نعل اسبی است که فقط در یک طرف، یعنی جلو، صحنه مخاطب قرار می گیرد.
پشت صحنه در پشت دیوار های سکو طراحی می شود. طرفین صحنه خالی نگه داشته می شوند، البته ممکن است درب های ورود به پشت صحنه در طرفین سکو قرار بگیرند. نمونه ای از صحنه های یک سویۀ مدرن، سالن های اجرای کنسرت هستند که دیوار های صحنه سه طرف سکو را احاطه می کنند.
سالن های استادیومی:
یک سکو در مرکز سالن قرار می گیرد که توسط تماشاگران احاطه شده است، معمولا صحنه برای بهبود دید تماشا گران با ارتفاع کمی بیشتر طراحی می شود.
- برای بهبود دید حاضرین، ارتفاع چشم انداز سالن را کاهش دهید
در سالن های آمفی تئاتر گرد و استادیومی، صحنه در مرکز تماشاگران قرار دارد و مخاطبان از هر طرف آن را نظاره می کنند. در این گونه سالن برای بالا بردن میزان مشارکت و احساس صمیمیت در حاضرین، تماشاگران در نزدیکی صحنه قرار می گیرند.
- برای بهبود احساس صمیمیت بین حاضرین و هنرمندان، از صحنه های نعل اسبی کمک بگیرید
یک صحنۀ نعل اسبی از سه طرف توسط تماشا گران احاطه شده و بخش انتهایی سکو پشت صحنه قرار دارد. صحنۀ نعل اسبی سبب افزایش صمیمیت بین تماشاگران و هنرمندان شده و جلوی صحنه با وجود اینکه فاصلۀ کمی با تماشاگران دارد از مطلوبیت بالایی برخوردار است؛ همچنین پشت صحنه به طور کاربردی در طرفین صحنه قرار می گیرد.
- سالن تئاتر خود را انعطاف پذیر کنید
آمفی تئاترهای انعطاف پذیر سالن هایی هستند که رابطۀ صحنه و جایگاه تماشاگران همواره درحال تغییر است. این تکنیک ها را می توان در همۀ اشکال تئاترهای مختلف پیاده سازی کرد. معمولا هیچ تعامل فیزیکی بین صحنه و تماشاگران وجود ندارد؛ اغلب تماشاگران ایستاده، روی صندلی های خود نشسته و یا درهم تنیده شده اند که چندان جالب نیست.
- کیفیت صدا به اندازۀ جلوه صحنه از اهمیت بالایی برخوردار است
اگرچه اجراهایی که در سالن های تئاتر انجام می شوند معمولا جنبۀ تصویری دارند، کیفیت پایین صدا باعث می شود حتی بهترین نمایش ها ضعیف به نظر برسند. صداگذاری سالن معمولا چیزی است که اغلب نادیده گرفته می شود؛ باید در نظر داشت که به همان اندازه که تماشاگر به دید مناسبی برای صحنه نیاز دارد، نیازمند صدای مناسب نیز است. جدا از رعایت نکاتی همچون فاصله و واضح بودن، باید صداگذاری سالن اجتماعات با در نظر گرفتن موارد زیر طراحی شوند:
- عایق صوتی خارجی؛ به منظور دور نگه داشتن صدای خارج از سالن (چند بار شده است که هنگام تماشای فیلم صدای قطار یا کارگرهای ساختمان شما را اذیت کرده باشد؟)
- عایق صوتی داخلی؛ این امر به ویژه برای سالن های متعددی که صدای بلند آن ممکن است به سالن مجاور راه پیدا کند از اهمیت بالایی برخوردار است.
- آکوستیک کردن؛ استفاده از آکوستیک هنگام طراحی سالن های تئاتر باید از زمان بنای ساختمان تا طراحی فضای داخلی و راه اندازی آن مورد توجه قرار گیرد.
ثبت ديدگاه